औषध निर्माण

 

  • राज्‍य में 324 जी.एम.पी. प्रमाण पत्र प्राप्‍त औषध निर्माण शालाएं पंजीकृत है।

  • विभागान्तर्गत वर्तमान में 5 औषध निर्माणशालाएं अजमेर, जोधपुर, उदयपुर,भरतपुर व केलवाडा (बांरा) में संचालित है, जहॉ आयुर्वेद औषधियों का निर्माण किया जाता है।

 

  • विभागीय विभिन्न रसायनशालाओं में निर्मित होने वाली औषधियों की सूची

 

आयुर्वेदिक औषधियां

यूनानी औषधियां

क्रम सं.

भरतपुर

उदयपुर

जोधपुर

अजमेर

केलवाडा (बांरा)

रसायनशाला, अजमेर

1

संजीवनीवटी

कपूर रस

तालिसादि चूर्ण

आनन्दभैरव रस

काल मेघ क्‍वाथ

हब्बे करंजवा

2

चन्द्रप्रभावटी

रस माणिक्य

आमलकी चूर्ण

तिन्दुक वटी

भूमि आंवला चूर्ण

हब्बे जिकुनफस

3

गोदन्ती भस्म

लवंगादि वटी

लवणभास्कर चूर्ण

कर्पूरधारा

पलाश पुष्‍प क्‍वाथ

हब्बे हाजिम

4

कृष्ण मरहम

गोजिव्हादिक्वाथ

अग्निसंदीपन चूर्ण

विषमज्वरारिवटी

गिलोय चूर्ण

हब्बे रसोत

5

जात्यादि तैल

वेदनानाशक

जन्मद्घुटी क्वाथ

कुटकीचिरायता चूर्ण

अमलताश क्‍वाथ

हब्बे जिमादस्याह

6

शंख भस्म

नेत्र बिन्दु

नागकेशर चूर्

हरितकी चूर्ण

त्रिकटु चूर्ण

हब्बे डब्बा एतफाल

7

कपर्द भस्म

अर्क विशुचिकांतक

पिप्‍पली चूर्ण

विभीतकी चूर्ण

भृंगराज चूर्ण

सफूफ हाबिसेदम

8

शुभ्रा भस्म

अर्जुनत्वक चूर्ण

अश्‍वगंधा चूर्ण

दशांंगलेप

बला चूर्ण

सफूफ तीन

9

बालसुधा

दद्रुदावानल

दशमूल क्वाथ

शुद्ध गन्धक

धान्‍य पंचक क्‍वाथ

सफूफ अक्सिरेजिगर

10

शतावरी चूर्ण

शोथहर क्वाथ

उदावर्तहर चूर्ण

अर्कवटी

चक्रमर्द चूर्ण

सफूफ मुदिर

11

घृताष्मपिष्टी

पामाहर योग

दशनसंस्कारचूर्ण

श्वेत पर्पटी

काल मेघ चूर्ण

सफूफ चुटकी

12

शुक्ति भस्म

अर्क सौंफ

बिल्वगिरी चूर्ण

पथ्यादि चूर्ण

-

शर्बत बनफ्‌शा

13

-

इसबगोल भूसी

मधुयष्टि चूर्ण

अर्क मकोय

-

लउक बेहदाना

14

- - -

अर्क अजवायन

-

तवीख फसादे खून

15 - - - - -

मरहम सफेद काफूरी

16 - - - - -

रोगने दर्द

17 - - - - -

मरहम नींब

18 - - - - -

जौंशान्दा